Undang-undang Keterangan Islam Iktiraf Ujian DNA
Ujian DNA wujud kerana kepesatan
pembangunan sains dan teknologi dan dalam hal ini, Islam sangat mengiktiraf
penggunaan sains dan teknologi kerana ia sebenarnya mampu menyelesaikan
permasalahan umat manusia. Malah, sebahagian daripada ayat-ayat al-Qur'an yang
dianugerahkan kepada manusia sebenarnya mengandungi nilai-nilai dan rahsia
sains. Contohnya teknologi cap jari sebenarnya telahpun disebut dalam Surah
al-Qiyamah, ayat 3-4 yang antara maksudnya berbunyi, "Patutkah manusia
(yang kafir) menyangka bahawa Kami tidak akan dapat mengumpulkan
tulang-belulangnya (dan menghidupkannya semula)? Bukan sebagaimana yang
disangka itu, bahkan Kami berkuasa menyusun (dengan sempurnanya) segala tulang
jari-jemarinya dengan sempurna".
Selanjutnya, mereka yang berada
dalam kerjaya ini adalah kalangan pakar yang diiktiraf dan pandangan daripada
mereka memang diterima oleh mahkamah sebagai salah satu cabang keterangan
(al-bayyinah) dalam membuat keputusan perbicaraan. (Dr Zulfakar Ramlee Saad,
Keterangan Forensik dalam Islam, Majalah VISI, November 2006). Dalam sistem
kehakiman Islam saintis forensik dapat digolongkan sebagai ahlu al-zikr,
sebagaimana firman Allah dalam ayat 7 daripada Surah al-Anbiya' "... Maka
bertanyalah kepada orang yang mempunyai pengetahuan jika kamu tidak
mengetahui". Bersama prinsip-prinsip keadilan yang lain, ia diadaptasi
dalam undang-undang keterangan yang dipakai oleh Mahkamah Syariah. Umpamanya
dalam Akta Keterangan Mahkamah Syariah Wilayah-Wilayah Persekutuan dalam
Bahagian: Bila Pendapat Orang Ketiga Menjadi Qarinah, dalam Seksyen 33(2) yang
memperuntukkan; "Orang yang sedemikian itu dipanggil pakar".
Kes Hilal bin Umaiyah adalah kes
li'an yang pertama dalam perundangan Islam. Ia pembubaran perkahwinan yang
sekali gus menafikan anak yang dikandung isteri Hilal adalah daripada benih
pihak suami. Sabda Rasulullah sebagai susulan daripada kes ini merupakan
prinsip-prinsip qiyafah (iaitu penentuan nasab berdasarkan persamaan atau iras
di antara seorang dengan seorang yang lain) yang mempunyai keselarian dan
padanan dengan metodologi ujian DNA. Antaranya ia bermaksud, "Lihatlah
nanti ciri-ciri anak yang dilahirkan, seandainya anak tersebut memiliki anak
mata yang hitam, berpaha besar dan betis yang berisi, maka sifat-sifat ini
lebih mirip kepada lelaki yang dituduh berzina dengan isteri Hilal, iaitu
Suraik bin Sahma'". Setelah isteri Hilal melahirkan, anak itu dikatakan
mempunyai sifat-sifat yang telah dinyatakan oleh Rasulullah, lalu Baginda
memberikan penegasan, "Sekiranya bukan menjadi ketetapan al-Quran (iaitu
melalui li'an), pasti antara aku dengan dia (Isteri Hilal) ada perkara yang
perlu diselesaikan".
Dalam satu situasi yang lain
seorang lelaki Arab daripada kalangan Bani Fazarah menemui Nabi mengadu hal
anaknya yang dilahirkan oleh isterinya dan bayi tersebut berkulit hitam
sedangkan dia dan isterinya sama-sama dari kalangan Arab. Baginda menyoalnya
semula dengan melahirkan satu perbincangan yang mengarah kepada suatu jawapan
dan rumusan yang penuh hikmah dengan mengumpamakan keturunan manusia dengan
susur galur keturunan unta yang dipeliharanya. Akhirnya lelaki Arab tersebut
berpuas hati kerana mendapat kesimpulan bahawa anak yang dilahirkan itu
mempunyai warna kulit yang berbeza dengannya atau isterinya kerana dia mewarisi
warna kulit nenek moyangnya.
Dalam Mahkamah Syariah, kaedah
seperti ini iaitu pembuktian forensik dan saintifik dikemukakan di bawah
peruntukan pendapat pakar umpamanya Seksyen 33(1) AKMS Wilayah-Wilayah
Persekutuan yang menyebut:
"Apabila Mahkamah perlu
membuat sesuatu pendapat atas sesuatu perkara mengenai undang-undang negara
asing atau mengenai sains atau seni, atau tentang identiti atau ketulenan
tulisan tangan atau cap jari atau berhubungan dengan penentuan nasab, maka
pendapat atas perkara itu daripada orang yang mempunyai kemahiran khusus dalam
undang-undang negara asing, sains atau seni itu, atau dalam soal tentang
identiti atau ketulenan tulisan tangan atau cap jari atau berhubungan dengan
penentuan nasab, ialah qarinah".
Sejak dahulu lagi manusia
mengaitkan darah dengan pembunuhan. Melalui pendekatan sedemikianlah
saudara-saudara Nabi Yusuf cuba memperdayakan ayahanda mereka, Nabi Yaakub
berikutan kehilangan Nabi Yusuf. Melalui firman Allah SWT yang bermaksud,
"Dan mereka datang bersama baju Yusuf yang berlumuran dengan darah palsu.
Bapa mereka berkata, ‘Tidak! Bahkan nafsu kamu memperelokkan kepada kamu suatu
perkara (yang tidak diterima akal). Kalau demikian, bersabarlah aku dengan
sebaik-baiknya dan Allah jualah dipohonkan pertolongan mengenai apa yang kamu
katakan itu".
Ketika zaman Rasulullah pula
pertelingkahan yang berlaku di antara dua saudara yang mendakwa telah membunuh
Abu Jahal semasa Perang Badar juga telah diselesaikan dengan cara melihat kesan
darah yang terdapat di pedang mereka.
Apa yang dibincangkan ini
menunjukkan bahawa dengan keterangan-keterangan yang dinyatakan dalam al-Quran,
manusia sebenarnya sentiasa dapat mengungkai persoalan dan permasalahannya
sendiri sekalipun zaman dan masa berubah.
Walaupun keterangan forensik
melalui ujian DNA berada dalam kategori qarinah, dan qarinah menjadi sebahagian
daripada bayyinah (keterangan) dengan kedudukannya tidak sama seperti syahadah
(kesaksian) dan iqrar, tetapi ia masih dapat membantu para penyiasat dan pihak
berkuasa untuk mendapatkan tahap pembuktian sekurang-kurangnya di peringkat
ghalabah al-zan (beyond reasonable doubt). Pensabitan nasab/identiti melalui
DNA dikatakan mencapai ketepatan melebih 99.9 peratus yang hampir mencapai
tahap yakin. Pendekatan ini selaras dengan pandangan sesetengah ulama
menyatakan bahawa tahap yakin yang perlu untuk mensabitkan kes-kes jenayah
bukanlah semata-mata dengan pendekatan kesaksian atau iqrar. Gabungan beberapa
keterangan yang saling kuat-menguatkan antara satu sama lain juga boleh membawa
kepada tahap yakin, sekali gus memberi pengajaran kepada pihak penjenayah
bahawa mereka tidak mudah terlepas begitu sahaja.
Pembunuhan kejam yang berlaku
dalam masyarakat kita, perlu diberi perhatian yang saksama dan menyeluruh. Kita
tidak mahu jasad yang terdera sehingga mengakibat kematian, mereput dan hilang
ditelan bumi begitu sahaja. Trauma yang berlaku bukan sekadar mengenai ahli
keluarga dan saudara-mara malah kepada keseluruhan masyarakat itu sendiri
sehingga kita merasakan bumi yang dipijak sudah tidak aman untuk diduduki dan
tidak lagi menjadi tempat kanak-kanak membesar dengan riang.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan